Βασικές πεποιθήσεις

αξίες, πεποιθήσεις, εσωτερικευμένες εικόνες, αίσθηση του εαυτού σου, υποσυνείδητη σκέψη

Όταν μπορούμε να αναγνωρίζουμε, να επιβεβαιώνουμε ή ακόμα και να θέτουμε υπό αμφισβήτηση το σύστημα των πεποιθήσεών μας, αρχίζουμε να υποστηρίζουμε τη δύναμη της συνειδητής μας σκέψης. Το σχετικό τραύμα και η σύνδεση του εγκεφάλου μέσω της αμφισβήτησης των βασικών μας πεποιθήσεων και σκέψεων αποτελεί σημαντική ένδειξη της νοοτροπίας και της τοποθέτησης ενός ατόμου.

Η δραστηριότητα μπορεί να πραγματοποιηθεί ατομικά ή σε μικρές ομάδες με 7-12 συμμετέχοντες.

Κάθε αρνητική πεποίθηση που μπορεί να έχετε, μπορεί να αλλάξει ή/και να τροποποιηθεί εάν το επιλέξετε. Εφόσον αυτή η διαδικασία δεν είναι εύκολη, απαιτείται σημαντική και επίμονη προσπάθεια. Εάν θέλετε να θέσετε υπό αμφισβήτηση τις βασικές σας πεποιθήσεις, έχετε αρκετές επιλογές:

• Μπορείτε να αναζητήσετε στοιχεία ότι η πεποίθησή σας είναι έγκυρη.
• Μπορείτε να συζητήσετε κριτικά τις πεποιθήσεις σας με άλλα άτομα.
• Μπορείτε να επιχειρήσετε την οπτικοποίηση ή τη νοερή απεικόνιση για να αλλάξετε ορισμένες πτυχές μιας πεποίθησης.

Για να θέσετε υπό αμφισβήτηση την πεποίθησή σας μπορείτε επίσης να θέσετε στον εαυτό σας ορισμένες ερωτήσεις (μερική προσαρμογή από Resick 1994):

• Ποια είναι τα στοιχεία υπέρ και κατά μιας πεποίθησης;
• Η πεποίθηση είναι γεγονός ή συνήθεια;
• Είναι ακριβής η ερμηνεία μου για μια συγκεκριμένη κατάσταση;
• Σκέφτομαι κατά τρόπο «μαύρο ή άσπρο» ή «όλα ή τίποτα»;
• Οι λέξεις που χρησιμοποιώ είναι ακραίες ή υπερβολικές (π.χ. πρέπει, θα πρέπει, πάντα, ποτέ κ.λπ.).
• Βρίσκω δικαιολογίες;
• Είναι αξιόπιστη η πηγή των πληροφοριών για την πεποίθησή μου;
• Μήπως οι κρίσεις μου βασίζονται στα συναισθήματα και όχι στα γεγονότα; Μήπως θεωρώ ότι ένα συναίσθημα είναι γεγονός;
• Είναι δική μου η πεποίθηση ή μήπως ανήκει σε κάποιον άλλο;
• Ταιριάζει με τις προτεραιότητες, τις αξίες και τις κρίσεις μου;
• Μήπως με κάνει να αισθάνομαι άσχημα;
• Είναι οδυνηρή για εμένα;
• Είναι οδυνηρή για τους άλλου;
• Είναι συνεπής προς εμένα;

Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να καταγράψουν πέντε πεποιθήσεις, οι οποίες προέρχονται από τις εμπειρίες της ζωής τους. Στη συνέχεια, ζητήστε τους να τις βάλουν σε σειρά και να σκεφτούν την τελική σειρά. Ο εκπαιδευτής/εκπαιδευτικός/διαμεσολαβητής ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να σχηματίσουν δυάδες και να παρουσιάσουν μεταξύ τους τις πεποιθήσεις που έγραψαν σύμφωνα με ορισμένα από τα βήματα (ερωτήσεις) που αναφέρονται παραπάνω. Δώστε τους περίπου 15 λεπτά για να συζητήσουν. Κατόπιν ζητήστε τους να επανέλθουν στον κύκλο και ξεκινήστε τη συζήτηση. Επικεντρωθείτε στις αρνητικές και καταστροφικές ή αυτό-καταστροφικές πεποιθήσεις και ζητήστε ανατροφοδότηση από τους συμμετέχοντες.  

χαρτί και στυλό, πόστερ, μαρκαδόροι

διερεύνηση του εαυτού, εσωτερίκευση, βιωματική μάθηση, συζήτηση, ανατροφοδότηση

Αναμένεται ότι ο εκπαιδευτής θα έχει βασικές ικανότητες και γνώσεις της δυναμικής της ομάδας, καθώς και ότι θα είναι αρκετά ευαίσθητος για να εργαστεί με τους συγκεκριμένους χρήστες/πελάτες και με ευαίσθητα θέματα.

Προσαρμογή από: Williams, M.B.; Poijula, S. (2016). The PTSD Workbook, Third Edition. Oakland, CA: New Harbinger Publications, Inc.

 WIN  (Wolfgang Eisenreich).